İmanın Şartları Nelerdir?

elif · 15-07-2008, 04:52

İMAN

Güvenme

verilen bir habere kalbten inanma

haberi getireni tasdik etme; bir şeye tereddüde düşmeksizin inanma; Allah'a

ondan başka îlâh olmadığına

Hz Muhammed (sas)'ın Allah'ın kulu ve Resulu olduğuna

Allah'ın meleklerine

kitaplarına

ahiret gününe

kadere

hayır ve şerrin Allah tarafından yaratıldığına inanma (Buhârî

iman

37; Müslim

iman

1

5

7; Ebû Dâvud

sünne

15)

"İman" kelimesi; Arapça'da "if'al" vezninde olup

aslı "emn" kökünden gelir Dillere göre

korkunun zıddı olan "emn-ü emân=emniyet

güven" manasında

"âmene" fiilinin masdarıdır Kelimenin aslı "emn" de "emân" idi Başına "elif" gelince

"e'mene" oldu; sonra arapça gramer kaidesine göre "imân" okundu Kelimenin başındaki "hemze" Arap diline göre "ta'diye" için "geçişli" olursa

"eman vermek

emin kılmak" manasına gelir ki; "esmâüllah = Allah'ın isimleri"nden olan "Mümin" bu manadan alınmıştır Sayrûret (olmak) için kullanılırsa

iman; "emin olma

kalbi güven ve sükûna kavuşturma" manasına gelir Buna lisanımızda "inanma" denir

Bütün dilcilerin örfünde imanın hakikati; "mutlak tasdik"dir Yani

bir şahsa

bir habere veya bir hükme

kesin olarak ve gönülden gelerek inanmak

onu doğrulamak

sözünü doğru kabul etmektir Tasdik eden

tasdik ettiği şahsı tekzip edilmekten emin kılmış veya bizzat kendisi yalandan emin ve mutmain olmuştur İman kelimesi

ya "âmenehu" da olduğu gibi doğrudan

veya "âmene bihi" ve "âmene lehu" da olduğu gibi

(be) veya (lâm) ile mef'ul alır (be) ile olursa

"İkrar ve itiraf"; (lâm) ile olursa

"iz'an ve kabul" manası ifade eder (Râgıb el-isfahanî: El-Mutredâd; Asım Efendi

Kamüsü'l-Mühit tercemesi

İstanbul 1272 H

III

593-594; İbn-i Manzur

Lisânü'l-Arap

Bulak Mısır 1303

XVII 160-163)

Bu esasa göre sözlükteki iman

mantık ilmindeki "tasavvur"un karşılığı olan "tasdik" ten ibaret olup

kavramındaki iki unsur vardır: Biri "bilgi=marifet" unsuru; diğeri

irade ve ihtiyar (kesb)" unsuru Çünkü

önce neye

niçin ve nasıl inanılacağı bilinmeden

bir şeye iman ve onu tasdik mümkün olmaz Bu yönden "marifet" unsurunun rolü açık; imanın akıl

fikir

düşünce ve nazar ile ilgisi aşîkârdır İrade ve ihtiyar unsuru ise

bilinen bir şeyin tasdik edilerek iman haline gelmesi

terim ifadesiyle "iz'an ve kabulü" için şarttır Diğer bir deyimle; bilinen ve iman konusu olan husus

baskı ve korkudan uzak

samimi bir gönülle içten benimsenmeli

tam bir teslimiyet ile kabul ve itiraf edilmelidir O halde imanda; bilgiye dayanan iradeli bir tasdik

kesb ve ihtiyar lâzımdır Her şeyi çok iyi bilen şeytanın kâfir sayılması

bu ikinci unsurun bulunmamasındandır O halde

yalnız "marifet" ile iman olmaz Çünkü kesb ve ihtiyar olmadan kalbde hasıl olan şey

tasdik değil

marifettir Zira bir bilginin imanda aslolan "tasdik" derecesinde sayılabilmesi için onda

irade ve ihtiyara dayanan kalp rızası ve teslimiyet şarttır Ancak

tasdikte aranan iz'an'ın

"itikad-ı câzim" denilen kesin olarak yakîn ifade etmesi şart koşulmadığından; "zann-ı gâlib" denilen avam müslümanların tasdiki

yani "mukallidin imam" Ehl-i Sünnete göre kâfi ne makbul sayılmıştır Bu gibi tasdiklere "iman-ı hükmî" denir Aklı ve naklî delillere dayanarak elde edilen kuvvetli imana ise

"tahkîki iman" adı verilir Bu yola (delil ve istidlâle) gücü yettiğince başvurmak farz olduğundan

bunu terkeden bir mü'min günahkâr olur (bkAli Arslan Aydın

İslâm İnançları (ilm-i Kelâm)

İstanbul 1984

I

148-150)

Tasdikin Derece ve Türleri:

Mutlak tasdikin derece ve türleri vardır Her tasdik

meselâ

"Allah'a iman ettim"

"Hz Muhammed (sa)'e

Kitabullah'a ve ahirete inandım" cümleleri

ayrı ayrı kariyeler (önermeler) olarak farklı hükümler ifade eder Her birinde tasdik ve hüküm bulunan bu iman nevileri

taalluk ettiği şeylere göre çeşitli manalara gelmekte

hepsi de

"kabul ve itiraf" manası ifade etmektedir Tasdikte aslolan

söylenen sözün veya haberin doğru ve sâdık olmasıdır Sözün sadık olması ise

verilen hükmün sadık olmasında

yani o hükmün gerçeğe mutabık olmasındandır Mutabık ise

o hükmün doğru ve sadık; değilse

yalan ve yanlıştır

Tasdik edilerek inanılan şey

görülen ve bilfiil mevcut olan bir şey ise

bu tasdike "tasdik-i şuhûdî"; gözle görülmediği halde

varlığına delâlet eden bir delil veya eser vasıtasıyla biliniyorsa

bu gibi tasdiklere de "tasdik-i gaybı" denir Bu yönden

imanın içerdiği mutlak tasdik

dilciler nazarında; a) Ya kavlî

yani sözle

b) Veya fiilî

yani iş ve amel ile olur Kavlî olan da

biri kalbî (kalp diliyle)

diğeri de lisanî (dil ile) olmak üzere iki türlüdür O halde

dilcilere göre tasdikin üç türü ve derecesi vardır Bunlar;

a) Kalb ile yapılan tasdik: Bir kimsenin herhangi bir şahsı veya hükmü kalbiyle kabul ve itiraf etmesidir

b) Bizzat dil ile yapılan tasdik: Bu da

insanın

inandığı şeyin hak ve gerçek olduğunu başkası duyacak şekilde söyleyip ilân etmesidir Dil ile yapılan bu tasdik de iki türlüdür: a) Hakîkî

b) Zahirî

Hakîkî anlamda; dil ile ikrar edilen

kalb ile de tasdik edilir Yani dil ile kalb tasdikte birleşir Böyle bir tasdike sahip olan kimse

hakîkaten inanmış bir "mü'min"dir Zâhirî alanda ise dil ile tasdik olunan şey

kalp ile tekzip olunur Yani dili ve zahiri başka

kalbi ve batını başkadır Kalbi

dilinin söylediğini inkar ve reddetmektedir Bu gibi zahiri tasdik sahiplerine

dinî literatürde "münafık" adı verilir Bunlar zahiren mümin; hakîkatta ve Allah katında kafir sayılırlar

c) Organlarla yapılan fiili tasdik: Söylenen sözün gereğini bilfiil ima etmek süretiyle yapılan tasdik şeklidir ki

bunun makbul olanı; işlenen fiilin

hem dil

hem de kalp ile yapılan bir tasdike dayanmasıdır Şayet yalnız dil ile ikrarın eseri ise

yapılan iş

riyadan başka bir şey değildir ve nifak alametidir (Elmalılı

Hak Dini Kur'an Dili

I

179)

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevap	Son Mesaj
Uyku bozuklukları nelerdir?	Bkmlyz	Psikoloji	0	06-07-2008 01:14
Tik bozuklukları nelerdir?	Bkmlyz	Psikoloji	0	06-07-2008 01:14
Kişilik Bozuklukları nelerdir?	Bkmlyz	Psikoloji	0	06-07-2008 01:00
Tik Bozuklukları Nelerdir?	gizem	Psikoloji	0	27-06-2008 03:44

15-07-2008, 04:52	#1 (permalink)
elif	İmanın Şartları Nelerdir? İMAN Güvenme verilen bir habere kalbten inanma haberi getireni tasdik etme; bir şeye tereddüde düşmeksizin inanma; Allah'a ondan başka îlâh olmadığına Hz Muhammed (sas)'ın Allah'ın kulu ve Resulu olduğuna Allah'ın meleklerine kitaplarına ahiret gününe kadere hayır ve şerrin Allah tarafından yaratıldığına inanma (Buhârî iman 37; Müslim iman 1 5 7; Ebû Dâvud sünne 15) "İman" kelimesi; Arapça'da "if'al" vezninde olup aslı "emn" kökünden gelir Dillere göre korkunun zıddı olan "emn-ü emân=emniyet güven" manasında "âmene" fiilinin masdarıdır Kelimenin aslı "emn" de "emân" idi Başına "elif" gelince "e'mene" oldu; sonra arapça gramer kaidesine göre "imân" okundu Kelimenin başındaki "hemze" Arap diline göre "ta'diye" için "geçişli" olursa "eman vermek emin kılmak" manasına gelir ki; "esmâüllah = Allah'ın isimleri"nden olan "Mümin" bu manadan alınmıştır Sayrûret (olmak) için kullanılırsa iman; "emin olma kalbi güven ve sükûna kavuşturma" manasına gelir Buna lisanımızda "inanma" denir Bütün dilcilerin örfünde imanın hakikati; "mutlak tasdik"dir Yani bir şahsa bir habere veya bir hükme kesin olarak ve gönülden gelerek inanmak onu doğrulamak sözünü doğru kabul etmektir Tasdik eden tasdik ettiği şahsı tekzip edilmekten emin kılmış veya bizzat kendisi yalandan emin ve mutmain olmuştur İman kelimesi ya "âmenehu" da olduğu gibi doğrudan veya "âmene bihi" ve "âmene lehu" da olduğu gibi (be) veya (lâm) ile mef'ul alır (be) ile olursa "İkrar ve itiraf"; (lâm) ile olursa "iz'an ve kabul" manası ifade eder (Râgıb el-isfahanî: El-Mutredâd; Asım Efendi Kamüsü'l-Mühit tercemesi İstanbul 1272 H III 593-594; İbn-i Manzur Lisânü'l-Arap Bulak Mısır 1303 XVII 160-163) Bu esasa göre sözlükteki iman mantık ilmindeki "tasavvur"un karşılığı olan "tasdik" ten ibaret olup kavramındaki iki unsur vardır: Biri "bilgi=marifet" unsuru; diğeri irade ve ihtiyar (kesb)" unsuru Çünkü önce neye niçin ve nasıl inanılacağı bilinmeden bir şeye iman ve onu tasdik mümkün olmaz Bu yönden "marifet" unsurunun rolü açık; imanın akıl fikir düşünce ve nazar ile ilgisi aşîkârdır İrade ve ihtiyar unsuru ise bilinen bir şeyin tasdik edilerek iman haline gelmesi terim ifadesiyle "iz'an ve kabulü" için şarttır Diğer bir deyimle; bilinen ve iman konusu olan husus baskı ve korkudan uzak samimi bir gönülle içten benimsenmeli tam bir teslimiyet ile kabul ve itiraf edilmelidir O halde imanda; bilgiye dayanan iradeli bir tasdik kesb ve ihtiyar lâzımdır Her şeyi çok iyi bilen şeytanın kâfir sayılması bu ikinci unsurun bulunmamasındandır O halde yalnız "marifet" ile iman olmaz Çünkü kesb ve ihtiyar olmadan kalbde hasıl olan şey tasdik değil marifettir Zira bir bilginin imanda aslolan "tasdik" derecesinde sayılabilmesi için onda irade ve ihtiyara dayanan kalp rızası ve teslimiyet şarttır Ancak tasdikte aranan iz'an'ın "itikad-ı câzim" denilen kesin olarak yakîn ifade etmesi şart koşulmadığından; "zann-ı gâlib" denilen avam müslümanların tasdiki yani "mukallidin imam" Ehl-i Sünnete göre kâfi ne makbul sayılmıştır Bu gibi tasdiklere "iman-ı hükmî" denir Aklı ve naklî delillere dayanarak elde edilen kuvvetli imana ise "tahkîki iman" adı verilir Bu yola (delil ve istidlâle) gücü yettiğince başvurmak farz olduğundan bunu terkeden bir mü'min günahkâr olur (bkAli Arslan Aydın İslâm İnançları (ilm-i Kelâm) İstanbul 1984 I 148-150) Tasdikin Derece ve Türleri: Mutlak tasdikin derece ve türleri vardır Her tasdik meselâ "Allah'a iman ettim" "Hz Muhammed (sa)'e Kitabullah'a ve ahirete inandım" cümleleri ayrı ayrı kariyeler (önermeler) olarak farklı hükümler ifade eder Her birinde tasdik ve hüküm bulunan bu iman nevileri taalluk ettiği şeylere göre çeşitli manalara gelmekte hepsi de "kabul ve itiraf" manası ifade etmektedir Tasdikte aslolan söylenen sözün veya haberin doğru ve sâdık olmasıdır Sözün sadık olması ise verilen hükmün sadık olmasında yani o hükmün gerçeğe mutabık olmasındandır Mutabık ise o hükmün doğru ve sadık; değilse yalan ve yanlıştır Tasdik edilerek inanılan şey görülen ve bilfiil mevcut olan bir şey ise bu tasdike "tasdik-i şuhûdî"; gözle görülmediği halde varlığına delâlet eden bir delil veya eser vasıtasıyla biliniyorsa bu gibi tasdiklere de "tasdik-i gaybı" denir Bu yönden imanın içerdiği mutlak tasdik dilciler nazarında; a) Ya kavlî yani sözle b) Veya fiilî yani iş ve amel ile olur Kavlî olan da biri kalbî (kalp diliyle) diğeri de lisanî (dil ile) olmak üzere iki türlüdür O halde dilcilere göre tasdikin üç türü ve derecesi vardır Bunlar; a) Kalb ile yapılan tasdik: Bir kimsenin herhangi bir şahsı veya hükmü kalbiyle kabul ve itiraf etmesidir b) Bizzat dil ile yapılan tasdik: Bu da insanın inandığı şeyin hak ve gerçek olduğunu başkası duyacak şekilde söyleyip ilân etmesidir Dil ile yapılan bu tasdik de iki türlüdür: a) Hakîkî b) Zahirî Hakîkî anlamda; dil ile ikrar edilen kalb ile de tasdik edilir Yani dil ile kalb tasdikte birleşir Böyle bir tasdike sahip olan kimse hakîkaten inanmış bir "mü'min"dir Zâhirî alanda ise dil ile tasdik olunan şey kalp ile tekzip olunur Yani dili ve zahiri başka kalbi ve batını başkadır Kalbi dilinin söylediğini inkar ve reddetmektedir Bu gibi zahiri tasdik sahiplerine dinî literatürde "münafık" adı verilir Bunlar zahiren mümin; hakîkatta ve Allah katında kafir sayılırlar c) Organlarla yapılan fiili tasdik: Söylenen sözün gereğini bilfiil ima etmek süretiyle yapılan tasdik şeklidir ki bunun makbul olanı; işlenen fiilin hem dil hem de kalp ile yapılan bir tasdike dayanmasıdır Şayet yalnız dil ile ikrarın eseri ise yapılan iş riyadan başka bir şey değildir ve nifak alametidir (Elmalılı Hak Dini Kur'an Dili I 179) Takip et: @bakimliyiz

< - Bakimliyiz.Com Bilgilendirme - >

Değişiklikleri göz ardı et

Hızlı Cevap

İmanın Şartları Nelerdir?

Benzer Konular