ZATÜRRE BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

Zatürre bazı mikroorganizmaların akciğere yerleşmesi sonucu meydana gelen hastalıktır. Akciğerde oluşan iltihaplanmaya zatürre denilmektedir. Bronşitten zatürrreye geçiş söz konusu olabilir.

Zatürre Nasıl Bulaşır?

Zatürreye neden olan bakteriler, yakın temas sonucu, solunumla beraber vücuda alınır. Üst solunum yollarında, burun ve ağzın birleştiği yerde yerleşip çoğalırlar. Burada gruplar halinde yer alırlar. Kalabalık yerler, kapalı alanlar, insanların toplu halde yaşadığı okullar, askeriye ve yurtlar zatürrenin bulaşma ihtimalinin fazla olduğu yerlerdir. Salgın şeklinde ortaya çıkabilir fakat soğuk algınlığı kadar bulaşıcı değildir. Bulaşması için en uygun ortam bir arada yaşayan ailedir. Özellikle küçük çocuklar arasında yaygındır.

Zatürre Belirtileri Nelerdir?

Başlıca zatürre belirtileri Ateş, genellikle kuru nadiren ileri dönemde balgamlı olabilen öksürük, halsizlik, hastalık ilerlemişse bazen solunum güçlüğü, morarma ve karın ağrısı hastalığın belirtileri arasında sayılabilir.

Zatürreli hastalarda 40 dereceye varan ateş, koyu balgam çıkarma, titreme, öksürük ve yorgunluk görüldüğünü belirtmiştik. Bunların dışında da düzeltilmesi gereken, dikkat çekici bazı bulgular vardır. Göğüs ağrısı artar ve sırta, kürek kemiğine doğru yayılır. Bunların dışında şu be ağrısı çok sık karşılaşılan bir bulgudur. Nefes alıp verirken ve öksürürken lirtileri sıralayabiliriz:

• Şiddetli baş ağrısı ile baş dönmesi
• Hızlı solunum, endişelenme ve bayılacağını hissetme
• Boğazda, kaslarda ağrı olması
• Nefes alıp verirken sırtta batma tarzında bir ağrı
• Dudakların morarması ve dudaklarda uçuk tarzı yaralar meydana gelmesi
• Dalgın ve yorgun bir halde olma, söylenenleri algılamada zorluk çekme
• Çok fazla su içme isteği ve idrar miktarının azalması
• Çok şiddetli ve ilerlemiş vakalarda koma hali görülür.
• Bu belirtilerin hepsinin birarada olması gerekmez.

Bunlardan bir kaçının olması, zatürre olma ihtimalini gösterir. Vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

Zatürre Nasıl Tedavi Edilir?

Başlıca zatürre tedavisi için yapılması gerekenler: Yukarıdaki belirtiler görüldüğü takdirde çocuk hemen doktor tarafından görülmelidir. Akciğerde normal olmayan sesler duyuluyorsa, akciğer filmi çekilmeli ve kan muayenesi yapılmalıdır. Ancak bu tür kontrollerden sonra, zatürrenin viral yada bakteriyel olup, olmadığını söyleyebilmek mümkündür. Eğer zatürre hastalığı bakteriyel ise, en az 7-10 gün arası antibiyotik tedavisi uygulamak gerekir. Akciğerlerdeki iltihap yaygınsa, akciğerler vücudumuz için gerekli olan oksijeni kana yeterli düzeyde veremezler. Solunum yetersizliği ile ortaya ciddi bir tablo çıkabilir. Zatürre tedavi edilmezse, akciğerde abse, mikrobun tüm vücuda yayılması ve akciğerde su toplanması ile sonuçlanabilir.

Zatürre Aşısı

Zatüre hastalığı ölüme yol açan tehlike bir hastalık olduğundan bu hastalığın tedavisi kadar zatürreden korunmak da çok önemlidir. Yapılan aşıyla hastalığa, neden olan mikroplara karşı bağışıklık kazanılır. Bu bağışıklı yıllar sürebilir. 5-6 yıl sonra aşının tekrarlanmasında fayda vardır. Bebek doğduktan iki ay sonra uygulanabilir.
Özellikle risk grubundaki kalp hastaları, alkol ve sigara kullananlar, şeker hastaları, bazı kalp hastalıkları olanlar, 60 yaşın üzerindeki kişiler için uygulanmalıdır. Bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda da mutlaka uygulanmalıdır. Bu kişilerin hastalığa yakalanması kolaydır. Özellikle HIV virüsünü taşıyanlar ve AİDS’li kişilerin aşı olması gerekir.
Yukarıda belirttiğimiz risk faktörlerine sahip olan kişilerin aşı olması, hastalığa yakalanma ihtimalini oldukça azaltır. Aşıdan başka, bu risk faktörlerinin de ortadan kaldırılması koruyucu bir tedbir olarak düşünülebilir.

Zatürre Aşısı Yapılması Gereken Risk Grupları Kimlerdir?

• Kardiyovasküler hastalığı olanlar,
• Kronik akciğer hastalığı bulunanlar,
• Diyabet hastaları,
• Alkolikler,
• Karaciğer sirozu olanlar,
• Beyin-omurilik sıvısı kaçağı olanlar,
• Dalağı fonksiyon görmeyen veya alınmış hastalar,
• Hodgkin hastaları,
• Lenfomalı hastalar,
• Multipl miyeloma vakaları,
• Kronik böbrek yetmezliği olanlar,
• Nefrotik sendrom vakaları,
• Organ nakledilenler,
• Kemoterapi ve radyoterapi görenler,
• AIDS’li hastalar,
• Huzurevlerinde yaşayanlar,
• 65 yaşın üzerindeki herkes