Dudak Damak Yarığı Nedir?

elif · 19-06-2009, 02:25

Dudak Damak Yarığı Nedir?

Dudak-damak yarığı embriyolojik dönemde çeşitli nedenlerden dolayı bebeğin yüz bölgesindeki yapıların birleşme kusuru nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Türkçede

halk arasında tavşan dudaklılık olarak bilinir.
Uterus içi yaşamda

fetüsün dudak yapısını oluşturan hücrelerin birleşmesi 4 veya 5. haftada

damak yapısını oluşturan hücrelerin birleşmesi ise 8 veya 9. haftada başlamaktadır. 12. haftanın sonunda

fetüsün damak ve dudak dokularının birleşmesi tamamlanmış olur. Birleşmenin tam olarak sağlanamaması durumunda fetüste oral yarıklar meydana gelir

Tipleri

Bazı hastalarda sadece yarık dudak veya yarık damak olmakla birlikte

bazılarında ise hem dudak hem de damak yarığı birarada bulunabilmektedir.
Oral yarıklar aşağıdaki tiplerde görülebilmektedir

Primer (Ön) damak yarıkları
Sekonder (Arka) damak yarıkları
Hem primer hem de sekonder damak yarıkları
Tek taraflı yarık dudak
İki taraflı yarık dudak
Medyan yarık dudak

Oral yarığın ağız boşluğuna uzanan kısmı bazı durumlarda mukoza ile kaplı olabilmekte ve buna sub-mukozal damak yarığı denmektedir.

Oluşum nedenleri

Oral yarık sıklığı yaklaşık 1/700 olarak bildirilmiştir. Siyah ırkta oran daha düşük

Amerikalı Hintliler

Japonlar ve Çinlilerde ise daha fazladır. Yarık dudak vakasının sıklığı 1/300

sadece yarık damak 1/ 1500 ve her iki vakanın birarada bulunma sıklığı da 1/ 2500 olarak bildirilmiştir. Finlandiya’ da yarık damak sıklığı 1/1000

kuzey-doğu Fransa’da 0

41/1000

İtalya’da 0

34/1000 olarak görülmüştür. Oranların bu kadar farklı olmasının nedenleri arasında coğrafi

etnik köken ve kalıtım kalıplarının farklılıkları olabileceği gibi oral yarığın tipine göre de farklılık göstermektedir. Yarık dudaklı hastaların %50 sinde yarık damak bulunmaktadır.

Oral yarıkların oluşumuyla ilgili yapılan birçok çalışma olmasına rağmen etyolojisi ve patojenitesi hala tam anlamıyla açıklığa kavuşmasa da yarık damak/ dudak oluşumunun genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle meydana geldiği bilinmektedir. Kimi vakalarda sadece genetik veya çevresel faktörler olabildiği gibi bazı vakalarda hem genetik hem de çevresel faktörler birlikte etkili olmaktadır. Tek yumurta ikizlerinde yarık damak/ dudak oluşumunun %100 olmaması genetik faktörlerin tek başına etkili omadığını göstermektedir. gebelik döneminde anti-epileptik ilaç

içki ve sigara kullanımı; folik asit ve multivitamin eksiklikleri gibi genetik olmayan çevresel faktörlerin yarık damak/ dudak ile ilişkisi ortaya konmasına rağmen hastalığın genetik temeline dayanan çalışmalar ön plana çıkmıştır. İzole damak yarıklı dominant kalıtım tipi gösteren aileler olmasına rağmen yarık damaklı vakaların çoğu Mendelyen kalıtım tipi (tek gen hastalıkları) göstermez. Curtis ve arkadaşları 1961 yılında yaptıkları çalışmada bir çocukta yarık damak varsa diğer çocukta oluşma sıklığı %2

ebeveynlerden birinde varsa %6

hem ebeveynlerden biri hem de bir çocukta varsa oran %15 olarak bildirmiştir. Tek yumurta ikizlerinde oran %40 ile %60

çift yumurta ikizlerinde %5 olarak bildirilmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda

İngiliz toplumunda

Çin kökenli ailelerde

Kuzey ve Güney Amerikalı ailelerde ve iki geniş Suriyeli ailede geniş genom taramaları yapılmış

aday genler ve kromozom haritaları çıkarılmıştır.
Palatogenezis (damak oluşumu) birçok sinyal molekülü ve transkripsiyon faktörlerini kapsayan

fetal hayatın erken evrelerinde gerçekleşen ****bolik bir olaydır. Bu ****bolik yolaktaki moleküllerden birinin eksikliği veya aktivite sorunu oluşmakta olan oral dokularda kusurlara neden olmaktadır. Palatogenezis sürecinde ****bolik yolağı etkileyebilecek herhangi bir mutasyon veya kromozomal sorun sadece oral yarık oluşumuna neden olmayıp başka sendromlarında ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Sendromik vakalarda yapılan çalışmalar asendromik vakalara göre çok daha fazla olsa da oral dokuların kusuruna neden olan faktörlerin aydınlatılmasında yeterli olamamıştır.

Bugüne kadar yapılan genetik çalışmalar

sadece aday genlerin salt analizleriyle değil aday genlerin birbirleriyle bağlantılarına da yönelik olmuştur. Aday genler arasında en çok çalışılanı TGFα (Transforme edici Büyüme Faktörü alfa)

MSX1

TGFβ (Transforme edici Büyüme Faktörü beta)

BCL3

IRF6 gibi genlerdir. Kimi araştırmacılar bu genler ile hastalık arasında positif

kimileri de negatif ilişki bulmuştur. Positif veya negatif ilişkiyi sedece genler direkt olarak değil

çalışmanın yapıldığı populasyon ve dış faktörler de etkilemektedir. Bu genler farklı kalıtım kalıpları gösterdiklerinden (otozomal dominant

otozomal resesif gibi) oral yarık insidans aralığı geniştir. Bir genin diğeri üzerine etkisi düşünüldüğünde çok genli kalıtım modeli gösteren ve çevresel şartlardan etkilenen oral yarık oluşumunun ne denli komplike bir sorun olduğu ve genetik temelinin anlaşılmasının ise çok daha uzun zaman alacağı tahmin edilmektedir.Çin

Kuveyt

Suriye

Hindistan gibi ülkeleri de kapsayan geniş populasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu bölgelerdeki oral yarık insidansının yüksek çıkması genetik sonuçların daha da anlamlı olmasını sağlamıştır. Halen aday genler ile oral yarıkların arasında net bir bağlantı bulunamamıştır.

Hastalığın meydana gelmesinde birden fazla gen

hatta gen gruplarının çevre faktörleri ile etkileşimi düşünülünürse daha fazla populasyon taramalarının yapılmasına gerek vardır. Türkiye'de ise

az sayıda istatistiksel çalışma bulunmaktadır. Örneğin

Gazi Üniversitesi hastanesinde 1988 - 2005 yılları arasındaki 17.259 canlı doğumların 5/10.000’inde oral dudak-damak yarığı saptanmıştır. Hacettepe Tıp Fakültesinde yapılan başka araştırmada 1.229 yarık damak- dudak vakasının %19’unu izole dudak

%35

6’sını izole damak

%45’ini hem dudak hem damak yarığı oluşturmuştur. Ancak

her iki çalışmada vakaların genetik temellerine dayalı bilgiler bulunmamaktadır. Genetik analiz temeline dayalı çalışmalar sadece vaka bazında yapılmış olsa da

büyük aile veya populasyon çalışmalarına ihtiyaç vardır.

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevap	Son Mesaj
Dudak maskeleri...	daywest	Cilt Bakımı	1	14-05-2009 08:47
Dudak makyajının sırları	Bkmlyz	Dudak Makyajı	0	11-05-2009 11:36
Dudak kuruması	Bkmlyz	Güzellik Önerileri	1	13-01-2009 11:23
Dudak Bakımı ve Dudak Makyajı	Forum Ana	Dudak Bakımı	3	07-10-2008 05:14
Dudak Estetiği	Bkmlyz	Estetik ve Estetik Cerrahi	0	07-03-2008 01:09

19-06-2009, 02:25	#1 (permalink)
elif	Dudak Damak Yarığı Nedir? Dudak Damak Yarığı Nedir? Dudak-damak yarığı embriyolojik dönemde çeşitli nedenlerden dolayı bebeğin yüz bölgesindeki yapıların birleşme kusuru nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Türkçede halk arasında tavşan dudaklılık olarak bilinir. Uterus içi yaşamda fetüsün dudak yapısını oluşturan hücrelerin birleşmesi 4 veya 5. haftada damak yapısını oluşturan hücrelerin birleşmesi ise 8 veya 9. haftada başlamaktadır. 12. haftanın sonunda fetüsün damak ve dudak dokularının birleşmesi tamamlanmış olur. Birleşmenin tam olarak sağlanamaması durumunda fetüste oral yarıklar meydana gelir Tipleri Bazı hastalarda sadece yarık dudak veya yarık damak olmakla birlikte bazılarında ise hem dudak hem de damak yarığı birarada bulunabilmektedir. Oral yarıklar aşağıdaki tiplerde görülebilmektedir Primer (Ön) damak yarıkları Sekonder (Arka) damak yarıkları Hem primer hem de sekonder damak yarıkları Tek taraflı yarık dudak İki taraflı yarık dudak Medyan yarık dudak Oral yarığın ağız boşluğuna uzanan kısmı bazı durumlarda mukoza ile kaplı olabilmekte ve buna sub-mukozal damak yarığı denmektedir. Oluşum nedenleri Oral yarık sıklığı yaklaşık 1/700 olarak bildirilmiştir. Siyah ırkta oran daha düşük Amerikalı Hintliler Japonlar ve Çinlilerde ise daha fazladır. Yarık dudak vakasının sıklığı 1/300 sadece yarık damak 1/ 1500 ve her iki vakanın birarada bulunma sıklığı da 1/ 2500 olarak bildirilmiştir. Finlandiya’ da yarık damak sıklığı 1/1000 kuzey-doğu Fransa’da 041/1000 İtalya’da 034/1000 olarak görülmüştür. Oranların bu kadar farklı olmasının nedenleri arasında coğrafi etnik köken ve kalıtım kalıplarının farklılıkları olabileceği gibi oral yarığın tipine göre de farklılık göstermektedir. Yarık dudaklı hastaların %50 sinde yarık damak bulunmaktadır. Oral yarıkların oluşumuyla ilgili yapılan birçok çalışma olmasına rağmen etyolojisi ve patojenitesi hala tam anlamıyla açıklığa kavuşmasa da yarık damak/ dudak oluşumunun genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle meydana geldiği bilinmektedir. Kimi vakalarda sadece genetik veya çevresel faktörler olabildiği gibi bazı vakalarda hem genetik hem de çevresel faktörler birlikte etkili olmaktadır. Tek yumurta ikizlerinde yarık damak/ dudak oluşumunun %100 olmaması genetik faktörlerin tek başına etkili omadığını göstermektedir. gebelik döneminde anti-epileptik ilaç içki ve sigara kullanımı; folik asit ve multivitamin eksiklikleri gibi genetik olmayan çevresel faktörlerin yarık damak/ dudak ile ilişkisi ortaya konmasına rağmen hastalığın genetik temeline dayanan çalışmalar ön plana çıkmıştır. İzole damak yarıklı dominant kalıtım tipi gösteren aileler olmasına rağmen yarık damaklı vakaların çoğu Mendelyen kalıtım tipi (tek gen hastalıkları) göstermez. Curtis ve arkadaşları 1961 yılında yaptıkları çalışmada bir çocukta yarık damak varsa diğer çocukta oluşma sıklığı %2 ebeveynlerden birinde varsa %6 hem ebeveynlerden biri hem de bir çocukta varsa oran %15 olarak bildirmiştir. Tek yumurta ikizlerinde oran %40 ile %60 çift yumurta ikizlerinde %5 olarak bildirilmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda İngiliz toplumunda Çin kökenli ailelerde Kuzey ve Güney Amerikalı ailelerde ve iki geniş Suriyeli ailede geniş genom taramaları yapılmış aday genler ve kromozom haritaları çıkarılmıştır. Palatogenezis (damak oluşumu) birçok sinyal molekülü ve transkripsiyon faktörlerini kapsayan fetal hayatın erken evrelerinde gerçekleşen **bolik bir olaydır. Bu bolik yolaktaki moleküllerden birinin eksikliği veya aktivite sorunu oluşmakta olan oral dokularda kusurlara neden olmaktadır. Palatogenezis sürecinde **bolik yolağı etkileyebilecek herhangi bir mutasyon veya kromozomal sorun sadece oral yarık oluşumuna neden olmayıp başka sendromlarında ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Sendromik vakalarda yapılan çalışmalar asendromik vakalara göre çok daha fazla olsa da oral dokuların kusuruna neden olan faktörlerin aydınlatılmasında yeterli olamamıştır. Bugüne kadar yapılan genetik çalışmalar sadece aday genlerin salt analizleriyle değil aday genlerin birbirleriyle bağlantılarına da yönelik olmuştur. Aday genler arasında en çok çalışılanı TGFα (Transforme edici Büyüme Faktörü alfa) MSX1 TGFβ (Transforme edici Büyüme Faktörü beta) BCL3 IRF6 gibi genlerdir. Kimi araştırmacılar bu genler ile hastalık arasında positif kimileri de negatif ilişki bulmuştur. Positif veya negatif ilişkiyi sedece genler direkt olarak değil çalışmanın yapıldığı populasyon ve dış faktörler de etkilemektedir. Bu genler farklı kalıtım kalıpları gösterdiklerinden (otozomal dominant otozomal resesif gibi) oral yarık insidans aralığı geniştir. Bir genin diğeri üzerine etkisi düşünüldüğünde çok genli kalıtım modeli gösteren ve çevresel şartlardan etkilenen oral yarık oluşumunun ne denli komplike bir sorun olduğu ve genetik temelinin anlaşılmasının ise çok daha uzun zaman alacağı tahmin edilmektedir.Çin Kuveyt Suriye Hindistan gibi ülkeleri de kapsayan geniş populasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu bölgelerdeki oral yarık insidansının yüksek çıkması genetik sonuçların daha da anlamlı olmasını sağlamıştır. Halen aday genler ile oral yarıkların arasında net bir bağlantı bulunamamıştır. Hastalığın meydana gelmesinde birden fazla gen hatta gen gruplarının çevre faktörleri ile etkileşimi düşünülünürse daha fazla populasyon taramalarının yapılmasına gerek vardır. Türkiye'de ise az sayıda istatistiksel çalışma bulunmaktadır. Örneğin Gazi Üniversitesi hastanesinde 1988 - 2005 yılları arasındaki 17.259 canlı doğumların 5/10.000’inde oral dudak-damak yarığı saptanmıştır. Hacettepe Tıp Fakültesinde yapılan başka araştırmada 1.229 yarık damak- dudak vakasının %19’unu izole dudak %356’sını izole damak %45’ini hem dudak hem damak yarığı oluşturmuştur. Ancak her iki çalışmada vakaların genetik temellerine dayalı bilgiler bulunmamaktadır. Genetik analiz temeline dayalı çalışmalar sadece vaka bazında yapılmış olsa da büyük aile veya populasyon çalışmalarına ihtiyaç vardır.

< - Bakimliyiz.Com Bilgilendirme - >

Değişiklikleri göz ardı et

Hızlı Cevap

Dudak Damak Yarığı Nedir?

Benzer Konular