Ankara Nasıl Başkent Olmuştur

elif · 13-02-2013, 03:08

Ankara Nasıl Başkent Olmuştur

Mustafa Kemal Paşa

Erzurum

Sivas Kongrelerinden sonra 27 Aralık 1919 günü Temsilciler Kurulu üyeleriyle birlikte Ankara'ya geldi

O zamana kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul idi Osmanlı Mebusan Meclisi son kez 12 Ocak 1919'da İstanbul'da toplandı 16 Mart 1919 günü İngilizler İstanbul'a girdi Önce meclisi bastılar Bu olay üzerine birçok milletvekili Anadolu'ya geçti Yakalananlardan çoğu tutuklandı Artık Osmanlı Mebusan Meclisi'nin İstanbul'da toplanma olasılığı kalmamıştı Milletvekillerinin toplanacağı ve ülkenin yönetileceği bir başkent gerekiyordu

Ankara

Anadolu'nun ortasında

savaş cephelerine eşit uzaklıkta bir kentti Savaşın yönetimi ve haberleşme

Ankara'dan kolaylıkla yürütülürdü Dağılan Osmanlı Mebusan Meclisi üyeleri ile Sivas ve Erzurum Kongreleri'nde seçilen temsilcilerin bir yerde toplanması gerekiyordu Bu nedenle 19 Mart 1919 günü Mustafa Kemal Paşa kimi illere ve komutanlıklara bir genelge gönderdi Bu genelgede özetle; "Osmanlı Devletinin yaşamı ve egemenliğinin sona erdiği" bildiriliyor

"Türk ulusu kendi yaşamını ve bağımsızlığını koruyacaktır" deniliyordu Bu genelgeden sonra temsilcilerle Osmanlı Mebusan Meclisi'nden gelen üyeler Ankara'da toplanmaya başladılar Ankaralılar onları coşkuyla

sevinçle

sevgiyle karşıladı

Türkiye Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920 günü

Ankara'da açıldı Meclis

ilk oturumunda Mustafa Kemal Paşa'yı başkan seçti Mustafa Kemal Paşa bundan sonra ülkeyi kurtarma çalışmalarını Anadolu'nun bu küçük kentinde sürdürdü Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın planları bu yoksul kentte hazırlandı Savaşın başarıya ulaşması için düzenli ordular kuruldu Bu ordular İnönü'de

Sakarya'da

Dumlupınar'da düşmanı bozguna uğrattı 30 Ağustos 1922'de kazanılan Başkomutanlık Savaşı ile Kurtuluş Savaşı'mız tamamlandı

Lozan Barış Antlaşması’nın TBMM tarafından onaylanmasından sonra

İstanbul 23 Eylül 1923’ten itibaren tahliye edilmeye başlandı 6 Ekim 1923’de İstanbul’un yabancı işgal kuvvetleri tarafından boşaltılması tamamlandı Yabancı işgal kuvvetlerinin İstanbul’dan ayrılması

gündeme hükümet merkezi sorununu getirdi İsmet Paşa (İnönü) hükümet üyesi olmakla beraber

Ankara’nın başkent oluşunu öngören önergeyi 9 Ekim 1923’te on dört arkadaşı ile birlikte

Malatya Milletvekili olarak TBMM’ne verdi İsmet Paşa

Ankara’nın hükümet merkezi olması konusunu acil bir sorun olarak görmekte ve Lozan’dan itibaren zihnine yerleşmiş bulunduğunu ifade etmektedir

İsmet Paşa’ya göre

Ankara’nın başkent olması iç ve dış çeşitli sebeplere dayanmaktadır: "Lozan’da Batı dünyasının murahhasları

mütehassısları

diplomatları ile görüşüyorum Bunlar İstanbul Hükümeti’ni İstanbul muhitini tanıyan insanlar ve yeni devletin o muhitin insanlarına göre kurulmasını arzu ediyorlar Bunu her hallerinden anlıyorum Bizim bakımımızdan meselenin daha ehemmiyetli ve değişik cepheleri var Bir defa Boğazlar askeri bakımdan tamamıyla açık

tamamıyla emniyetsiz Bu vaziyetteyiz Lozan Antlaşması’yla elde edebildiğimiz neticeler ve tarihi şartlar bizi endişeye sevk ediyor Ayrıca Anadolu’nun ortasında bulunarak ve bir Anadolu hükümeti olarak yeni devleti çalıştırmak istiyoruz"

İsmet Paşa’ya göre; Ankara’nın hükümet merkezi olması meselesinin

hilafetle bir ilgisi yoktur Fakat

Ankara hükümet merkezi olunca

hilafet bir bakıma devletimizin dışına atılmış oluyor: "Gerçi biz hilafeti devamlı bir müessese olarak düşünmüyoruz

Fakat Ankara’nın hükümet merkezi olması ve hilafet merkezinin İstanbul’da bulunması

ondan kurtulmak için ayrıca bir temel vasıta olacaktır"

Teklif edilen Anayasa maddesi gayet kısadır: Türkiye Devletinin makarrı idaresi Ankara şehridir" Ancak teklif edilen kanun maddesinin gerekçesi

Ankara’nın yeni Türkiye’nin merkezi olması gereğini açıklamaktadır Gerekçe özetle

yeni Türkiye’nin varlığının

ülkenin kuvvet kaynaklarının gelişmesinin sağlanması

Anadolu’nun merkezinde başkent tesis etmek lüzumunu açıklıyor ve coğrafi ve stratejik durum

iç ve dış güvenlik de bunu gerekli görüyordu

13 Ekim 1923’te TBMM’de kabul edilen tek maddelik bir yasa ile Ankara

yeni devletin başkenti olmuş ve böylece devlet merkezinin İstanbul olacağı yolundaki çekişmelere son verildiği gibi

Cumhuriyetin ilanı için de bir adım atılmıştır Bu

aynı zamanda Milli Mücadele’nin başından beri uygulanan Ankara’nın İstanbul’a hakim olacağı esasının bir sonucu idi

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevap	Son Mesaj
Şiir Nedir? Şiirin Gelişimi Nasıl Olmuştur?	elif	Türkçe ve Edebiyat	1	15-01-2013 03:54
Şahzade Mustafa Ne Zaman ve Nasıl Ölmüştür?	elif	Tarih	0	21-06-2011 02:45
Pargalı İbrahim Nasıl Ölmüştür?	elif	Tarih	0	15-06-2011 06:29
Özel Başkent Üniversitesi Özel Başkent Koleji	elif	İlköğretim	0	10-06-2011 04:22
Jeolojik Zamanlar ve Dünyanın Oluşumu Nasıl Olmuştur?	elif	Coğrafya	0	05-02-2011 04:59

13-02-2013, 03:08	#1 (permalink)
elif	Ankara Nasıl Başkent Olmuştur Ankara Nasıl Başkent Olmuştur Mustafa Kemal Paşa Erzurum Sivas Kongrelerinden sonra 27 Aralık 1919 günü Temsilciler Kurulu üyeleriyle birlikte Ankara'ya geldi O zamana kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul idi Osmanlı Mebusan Meclisi son kez 12 Ocak 1919'da İstanbul'da toplandı 16 Mart 1919 günü İngilizler İstanbul'a girdi Önce meclisi bastılar Bu olay üzerine birçok milletvekili Anadolu'ya geçti Yakalananlardan çoğu tutuklandı Artık Osmanlı Mebusan Meclisi'nin İstanbul'da toplanma olasılığı kalmamıştı Milletvekillerinin toplanacağı ve ülkenin yönetileceği bir başkent gerekiyordu Ankara Anadolu'nun ortasında savaş cephelerine eşit uzaklıkta bir kentti Savaşın yönetimi ve haberleşme Ankara'dan kolaylıkla yürütülürdü Dağılan Osmanlı Mebusan Meclisi üyeleri ile Sivas ve Erzurum Kongreleri'nde seçilen temsilcilerin bir yerde toplanması gerekiyordu Bu nedenle 19 Mart 1919 günü Mustafa Kemal Paşa kimi illere ve komutanlıklara bir genelge gönderdi Bu genelgede özetle; "Osmanlı Devletinin yaşamı ve egemenliğinin sona erdiği" bildiriliyor "Türk ulusu kendi yaşamını ve bağımsızlığını koruyacaktır" deniliyordu Bu genelgeden sonra temsilcilerle Osmanlı Mebusan Meclisi'nden gelen üyeler Ankara'da toplanmaya başladılar Ankaralılar onları coşkuyla sevinçle sevgiyle karşıladı Türkiye Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920 günü Ankara'da açıldı Meclis ilk oturumunda Mustafa Kemal Paşa'yı başkan seçti Mustafa Kemal Paşa bundan sonra ülkeyi kurtarma çalışmalarını Anadolu'nun bu küçük kentinde sürdürdü Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın planları bu yoksul kentte hazırlandı Savaşın başarıya ulaşması için düzenli ordular kuruldu Bu ordular İnönü'de Sakarya'da Dumlupınar'da düşmanı bozguna uğrattı 30 Ağustos 1922'de kazanılan Başkomutanlık Savaşı ile Kurtuluş Savaşı'mız tamamlandı Lozan Barış Antlaşması’nın TBMM tarafından onaylanmasından sonra İstanbul 23 Eylül 1923’ten itibaren tahliye edilmeye başlandı 6 Ekim 1923’de İstanbul’un yabancı işgal kuvvetleri tarafından boşaltılması tamamlandı Yabancı işgal kuvvetlerinin İstanbul’dan ayrılması gündeme hükümet merkezi sorununu getirdi İsmet Paşa (İnönü) hükümet üyesi olmakla beraber Ankara’nın başkent oluşunu öngören önergeyi 9 Ekim 1923’te on dört arkadaşı ile birlikte Malatya Milletvekili olarak TBMM’ne verdi İsmet Paşa Ankara’nın hükümet merkezi olması konusunu acil bir sorun olarak görmekte ve Lozan’dan itibaren zihnine yerleşmiş bulunduğunu ifade etmektedir İsmet Paşa’ya göre Ankara’nın başkent olması iç ve dış çeşitli sebeplere dayanmaktadır: "Lozan’da Batı dünyasının murahhasları mütehassısları diplomatları ile görüşüyorum Bunlar İstanbul Hükümeti’ni İstanbul muhitini tanıyan insanlar ve yeni devletin o muhitin insanlarına göre kurulmasını arzu ediyorlar Bunu her hallerinden anlıyorum Bizim bakımımızdan meselenin daha ehemmiyetli ve değişik cepheleri var Bir defa Boğazlar askeri bakımdan tamamıyla açık tamamıyla emniyetsiz Bu vaziyetteyiz Lozan Antlaşması’yla elde edebildiğimiz neticeler ve tarihi şartlar bizi endişeye sevk ediyor Ayrıca Anadolu’nun ortasında bulunarak ve bir Anadolu hükümeti olarak yeni devleti çalıştırmak istiyoruz" İsmet Paşa’ya göre; Ankara’nın hükümet merkezi olması meselesinin hilafetle bir ilgisi yoktur Fakat Ankara hükümet merkezi olunca hilafet bir bakıma devletimizin dışına atılmış oluyor: "Gerçi biz hilafeti devamlı bir müessese olarak düşünmüyoruz Fakat Ankara’nın hükümet merkezi olması ve hilafet merkezinin İstanbul’da bulunması ondan kurtulmak için ayrıca bir temel vasıta olacaktır" Teklif edilen Anayasa maddesi gayet kısadır: Türkiye Devletinin makarrı idaresi Ankara şehridir" Ancak teklif edilen kanun maddesinin gerekçesi Ankara’nın yeni Türkiye’nin merkezi olması gereğini açıklamaktadır Gerekçe özetle yeni Türkiye’nin varlığının ülkenin kuvvet kaynaklarının gelişmesinin sağlanması Anadolu’nun merkezinde başkent tesis etmek lüzumunu açıklıyor ve coğrafi ve stratejik durum iç ve dış güvenlik de bunu gerekli görüyordu 13 Ekim 1923’te TBMM’de kabul edilen tek maddelik bir yasa ile Ankara yeni devletin başkenti olmuş ve böylece devlet merkezinin İstanbul olacağı yolundaki çekişmelere son verildiği gibi Cumhuriyetin ilanı için de bir adım atılmıştır Bu aynı zamanda Milli Mücadele’nin başından beri uygulanan Ankara’nın İstanbul’a hakim olacağı esasının bir sonucu idi Takip et: @bakimliyiz

< - Bakimliyiz.Com Bilgilendirme - >

Değişiklikleri göz ardı et

Hızlı Cevap

Ankara Nasıl Başkent Olmuştur

Benzer Konular